Tư duy mới cho ngành gạo!
Ngành lúa gạo VN đang đứng trước giờ “G” của công cuộc đổi mới, đòi hỏi một tư duy kiến tạo toàn diện từ nền tảng thể chế, chính sách, pháp luật đến cấu trúc vận hành, phương thức quản trị và công nghệ sản xuất.
[caption id="attachment_51408" align="aligncenter" width="588"]
Những vấn đề về chất lượng gạo, thị trường xuất khẩu vẫn chưa thực sự được giải quyết. Do đó, hạt gạo Việt cần được khai phóng vượt qua khó khăn, thách thức.[/caption]
Tại hội nghị giải pháp phát triển bền vững ngành hàng lúa gạo vùng ĐBSCL được tổ chức mới đây tại An Giang, trong vai trò chủ trì hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã thẳng thắn đặt hàng và kêu gọi các nhà khoa học, nhà quản lý tham gia hiến kế nhằm khai phóng hạt gạo Việt vượt qua khó khăn, thách thức… đáp ứng nhu cầu giai đoạn mới. Ngành lúa gạo sử dụng nhiều tài nguyên đất, nước, lao động, nhưng hiệu quả chưa cao là chưa tương xứng…
Do đó, các nhà quản lý, nhà khoa học cần suy nghĩ và đề xuất ý tưởng mới, cách làm mới… đi kèm hoạch định chiến lược, đem lại giá trị gia tăng tốt nhất.
Tầm nhìn ấy, theo Thủ tướng không chỉ là giữ vị thế “quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới” mà còn định hướng đến mục tiêu gạo Việt Nam đáp ứng yêu cầu về dinh dưỡng, dược liệu, xây dựng được những thương hiệu mạnh hàng đầu, tạo uy tín trên thị trường thế giới.
Muốn vậy, trước hết cần đổi mới ngay những quy định còn bất cập. Mạnh dạn sửa đổi để tạo nền và tạo đà cho lúa gạo phát triển một cách khoa học, hợp lý và bền vững. Và trên thực tế, Bộ Công Thương đã có văn bản báo cáo Chính phủ nhằm sửa đổi Nghị định 109/2010/NĐ- CP về kinh doanh xuất khẩu gạo theo hướng tiếp thu và mở rộng những cơ hội kinh doanh cho các doanh nghiệp và đặc biệt là tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận thị trường.
Dự thảo mới sẽ tập trung điều chỉnh về khung pháp lý và thể chế, tạo điều kiện giúp doanh nghiệp hội nhập sâu và hiệu quả với thị trường thế giới trong bối cảnh thị trường gạo thế giới đang ngày càng khó khăn khi thị trường do người mua quyết định và tình trạng mất cân đối cung – cầu.
Tuy nhiên, theo GS Võ Tòng Xuân, bỏ quy hoạch chỉ mới là điều kiện cần chứ chưa đủ. Mục đích khi Công Thương “cởi trói” cho doanh nghiệp, mở rộng cửa cho cả doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo ra sự canh tranh lành mạnh trong xuất khẩu. Những vấn đề về chất lượng gạo, thị trường xuất khẩu vẫn chưa thực sự được giải quyết.
GS Xuân cho rằng, cần tạo điều kiện khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào kinh doanh và xây dựng chuỗi giá trị lúa gạo. Cụ thể là, hướng vào mặt hàng gạo chất lượng cao, giá trị cao với số lượng không nhiều thì cần tạo điều kiện khuyến khích xuất khẩu cũng như không áp dụng những điều kiện quá sức về kho chứa, nhà máy.
Theo GS Xuân: “Mỗi năm, Campuchia chỉ xuất khẩu khoảng 800 – 900 tấn gạo thơm đặc sản. Tuy số lượng không nhiều nhưng nước này có nhiều chính sách ưu đãi hỗ trợ rất thiết thực cho doanh nghiệp xuất khẩu. Nhìn nước bạn, Việt Nam cũng cần có những chính sách cho doanh nghiệp xuất khẩu những loại gạo đặc sản”.
Theo Mai Thanh DĐDN
