Chủ tịch Quốc hội: Không dùng biện pháp hành chính thu hồi đất để giao cho nhà đầu tư

Sáng 25-8, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp

Về cơ chế xử lý đối với trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất không đạt được 100% (khoản 7 Điều 127), trình bày báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết nội dung này có 2 loại ý kiến:

Loại ý kiến thứ nhất: Giữ như dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5. Việc chủ đầu tư thỏa thuận với người sử dụng đất để có đất thực hiện dự án là thỏa thuận mang tính dân sự, việc Nhà nước can thiệp bằng biện pháp thu hồi đất đối với các trường hợp không thỏa thuận được thì không phù hợp, dễ dẫn tới khiếu kiện. Để đảm bảo việc thỏa thuận nhận chuyển quyền sử dụng đất thành công, nhà đầu tư cần phải tính toán về quy mô, địa điểm thực hiện dự án cho phù hợp.

Loại ý kiến thứ hai: Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật bổ sung quy định tại khoản 7 Điều 127 quy định mang tính nguyên tắc Nhà nước thu hồi đất đối với phần diện tích còn lại của dự án chưa thỏa thuận được để giao đất, cho thuê đất cho nhà đầu tư không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất trong các trường hợp sau:

Nhà đầu tư thực hiện dự án thông qua hình thức thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đã thỏa thuận được với từ 80% số người sử dụng đất trở lên và 80% diện tích đất thực hiện dự án trở lên mà không tiếp tục thỏa thuận được.

Nhà đầu tư đang có quyền sử dụng một phần diện tích đất thực hiện dự án và đã thỏa thuận được với từ 80% số người sử dụng đất và 80% diện tích đất trở lên đối với phần diện tích đất còn lại mà không tiếp tục thỏa thuận được (Phương án 2).

Đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết các nội dung có liên quan. Quy định này sẽ góp phần tháo gỡ khó khăn trên thực tế triển khai cơ chế thỏa thuận để nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất do không thể thỏa thuận hết diện tích. 

Cho ý kiến về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu thực hiện đúng theo nguyên tắc mà UBTVQH đã kết luận trước đây. Theo Chủ tịch Quốc hội, đây là 1 trong 19 nhóm chính sách mà Ban chỉ đạo Tổng kết tờ trình Nghị quyết 18 đã nêu ra và đưa ra thảo luận nhưng đã không được chấp nhận. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đã từng phân tích vấn đề này có hai cơ chế: Hành chính và dân sự.

"Dùng biện pháp hành chính cộng một chút biện pháp dân sự thì được, chứ Nhà nước không can thiệp"- Chủ tịch Quốc hội nói.

"Chứ bây giờ đã thỏa thuận được với từ 80% số người sử dụng đất và 80% diện tích đất trở lên, coi như xong rồi, Nhà nước lại áp đặt hành chính, thì các đồng chí đánh giá như thế nào?. Được 20% còn lại thì lại mất 80% đã giải quyết xong trước đây" - Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Chủ tịch QH cho rằng nên hỗ trợ theo Luật Dân chủ cơ sở. Trong trường hợp như vậy thì chính quyền địa phương, tổ chức chính trị-xã hội cùng với nhà đầu tư cùng tháo gỡ những vướng mắc, những tâm tư, tình cảm, nguyện vọng trong khuôn khổ chính sách chung của Nhà nước. "Chứ bây giờ còn mấy chục phần trăm, chúng ta lại áp đặt. Nếu người ta không chấp hành thì lại cưỡng chế à. Như vậy có được không?".

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, đồng ý rằng nhà nước có hỗ trợ, nhưng cần tuân theo Luật Dân chủ cơ sở. Nhà đầu tư từ đầu phải có khung thỏa thuận với cấp uỷ, chính quyền, địa phương. "Đôi khi người dân không thông, phải giáo dục, tuyên truyền, thuyết phục, tạo điều sinh kế, tái định cư… chứ không phải giải pháp về hành chính"- ông nói.